Eerder oordeelde de rechter dat postbezorgers van PostNL, taxichauffeurs van Uber en maaltijdbezorgers van Deliveroo geen zelfstandigen, maar werknemers zijn. De rechter vond dat de omstandigheden waaronder werd gewerkt op het bestaan van een arbeidsovereenkomst duiden.
Omdat PostNL, Uber en Deliveroo bindende instructies aan haar werknemers gaven, bestond er volgens de rechtbank een gezagsverhouding. Die gezagsverhouding maakt dat sprake is van een arbeidsovereenkomst, en niet van een ZZP-overeenkomst (opdrachtovereenkomst).
De mogelijkheid tot het geven van bindende instructies wijst dus op het bestaan van een arbeidsovereenkomst. Uit een recente uitspraak van het Gerechtshof Den Haag[1] volgt dat ook belangrijk is of het werk dat wordt verricht tot de kern van de organisatie behoort. Is het werk ‘ingebed’ in de organisatie, dan is eerder sprake van een gezagsverhouding (en dus van een arbeidsovereenkomst).
In deze zaak meende een ingenieur dat hij werkte op basis van een arbeidsovereenkomst. Volgens het hof was de ingenieur géén werknemer omdat aan hem geen bindende instructies opgelegd werden en de werkzaamheden die hij verrichtte niet tot de kern van de organisatie behoorden. Het hof wees daarom zijn vordering af. De ingenieur had niet duidelijk gemaakt dat hij gebonden was aan de binnen de organisatie geldende regels. De ingenieur vervulde een bijzondere rol omdat hij hoofdzakelijk vanuit huis werkte, buiten kantooruren, en omdat hij verzoeken van de directie om zijn ontwerpen aan te passen, naast zich neer kon leggen. Dit maakte dat hij – zonder gezagsverhouding – als zelfstandige voor de onderneming werkte, en niet als werknemer.
Of werkzaamheden kunnen worden aangemerkt als kernwerkzaamheden, lijkt een werkbare maatstaf te zijn om na te gaan of sprake is van een gezagsverhouding is. Anders dan in de zaak die bij het hof in Den Haag speelde, kan het werk van de postbezorgers, de taxichauffeurs en de maaltijdbezorgers moeilijk los van de organisatie worden gezien. Het oordeel dat in deze gevallen gewerkt wordt op basis van een arbeidsovereenkomst, is dan ook goed te begrijpen.
[1] Gerechtshof Den Haag, 19 juli 2022, ECLI:NL:GHDHA:2022:1272.
