In het Arbeidsomstandighedenbesluit zijn algemene uitgangspunten neergelegd over de inrichting van arbeidsplaatsen. Werknemers moeten hun werkzaamheden zodanig kunnen verrichten dat hun veiligheid en gezondheid zo goed mogelijk is beschermd. Zo moeten de werkplekken van werknemers veilig toegankelijk zijn en veilig gebruikt kunnen worden. De werkgever moet ook regelmatig controleren of de werkplekken (nog) aan deze eisen voldoen en als dat niet het geval is, is de werkgever verplicht om in te grijpen.
Het coronavirus maakt dat (aanvullende) maatregelen en voorzieningen op de arbeidsplaats noodzakelijk zijn. Om die reden is het Arbeidsomstandighedenbesluit tijdelijk aangepast.
Nieuwe maatregelen en voorzieningen
Het nieuwe artikel 3.2a is een uitwerking van de algemene zorgplicht van werkgevers om de veiligheid en gezondheid van werknemers te garanderen, en vormt de basis voor de verplichtingen van werkgevers bij het nemen van maatregelen en voorzieningen ter bescherming van werknemers tegen het coronavirus. De werkgever dient tijdig de noodzakelijke maatregelen en voorzieningen te treffen om de kans op besmetting van werknemers en derden te voorkomen of beperken.
Welke maatregelen en voorzieningen precies moeten worden getroffen, hangt af van de risico’s, het werk dat verricht wordt en de plek waar dat werk wordt gedaan. Tot de noodzakelijke maatregelen en voorzieningen behoren in ieder geval:
Daarnaast gelden de richtlijnen van het RIVM en de overheidsmaatregelen, en kunnen bij ministeriële regelingen nog nadere regels worden opgesteld.
De werkgever is verplicht om middelen ter beschikking te stellen waarmee werknemers besmetting voorkomen. Daarbij kan worden gedacht aan mondkapjes, spatschermen, handschoenen, desinfectiemiddelen en andere zaken. Alleen het beschikbaar stellen van de middelen is overigens niet voldoende. Het moet voor iedereen duidelijk zijn wat er wordt verwacht om zichzelf en anderen tegen corona te beschermen. Dat kan bijvoorbeeld betekenen dat de instructies ook in andere talen moeten worden aangeboden.
Consequenties
Overtreding van deze aanvullende bepalingen kan flinke consequenties hebben. Zo heeft de Inspectie SZW de bevoegdheid om een (hoge) boete op te leggen. Bij een herhaalde overtreding kan het werk meteen worden stilgelegd, zonder voorafgaande waarschuwing. De Inspectie SZW zal zich daarbij met name richten op werkgevers die in ernstige mate tekortschieten bij het nemen van noodzakelijke (aanvullende) maatregelen en voorzieningen ter voorkoming of beperking van het coronavirus.